Suriyeliler'in her davranışı size batıyor mu? Sivaslılar'ın adam, Yunanlar'ın düşman mı olduğunu düşünüyorsunuz? Tuttuğunuz takımın her hareketi size doğru mu geliyor? Peki, ama neden? Gelin sizlerle ait olduğumuz ve olmadığımız toplum veya grupların davranışlarını nasıl yorumluyoruz ona bakalım.

Sosyal Dünyamızı Açıklama-1; Düşman Gruplar

İnsan psikolojisinin bazı yapıtaşları, zihninin bir işleyiş şekli vardır. Üyesi olduğumuz gruplar ve toplum bizim olayları ve eylemleri nasıl açıkladığımızda önemlidir.  Hepimiz ait olduğumuz, aidiyet hissettiğimiz grubun "iyi" olduğunu düşünürüz. Peki ya diğer grup? 

Sosyal dünyamızı açıklama yaparken grubumuzun nedensel senaryolarına, özdeşleşmiş özelliklerine, genel kültürel inanç sistemine ve geniş çaplı ideolojilere bel bağlarız. Kişinin kendi ve diğerlerinin davranışlarını grup üyleğine atfetmesi sık karşılaşılan bir durumdur. "Örneğin Türk değil mi yapar, Suriyelilerde hep böyle oluyor, Kürtler de şöyledir, Fenerlilerde böyledir, Kasımpaşa delikanlı semtidir, Etiler kılıbıktır vs..."

İnsan Zihninin Bu Konudaki Eğilimleri

Biz insanlar; dış grubun(yani üyesi olmadığımız grubun) olumsuz davranışlarını onların içsel özelliklerine atfetme eğilimindeyiz. Yani bir grup veya toplum başka bir grupla kavga ettiğinde; "onlar zaten hep böyledir (içsel)" diyoruz. Aynı şekilde dış grubun olumlu davranışını da dışşsal nedenlere yüklüyoruz. Yani dış grup, diyelim Yunanistan bizim hakkımızda özel bir gün için dostluk mesajı yayınlasa; "öyle gerekmiştir, biz zaten onları tanımıyormuyuz" diyoruz.

Aynı şekilde içinde bulunduğumuz grubun- toplumun iyi davranışını, örneğin savaşta bir ülkeye yardım ettiğimizde yardımsever bir ülke (içsel), ancak yardım etmediğimizde -olumsuz davranışta- şartlar öyle gerektirmiştir (dışsal) atıf yapma eğilimindeyiz.

Yani sonuç olarak, dış grubun bizdeki olumsuz imajını koruyacak, içgrubun bizdeki olumlu imajını muhafaza edecek bir şeklikde çaba veriyoruz.